اگر چه عموما در امر آموزش به موضوع و محتوای آموزشی پرداخته می شود اما پیش از هر چیز کیفیت رابطه میان مربی و هنرجو و فضای کلاس است که شرایط و بستر اولیه یک آموزش موثر را فراهم می آورد. در اینجا می خواهم به دو عنصر مهم در شکل گیری یک رابطه مثبت اشاره کنم. امنیت و لذت.
شاید در ابتدای امر با دو کلمه مواجه باشیم اما از دیدگاه روانشناسی بسیاری از کیفیات روانی کودک مانند عزت نفس، اعتماد به نفس، توانایی ابراز خود و… در سایه همین دو کلمه جادویی رشد می کنند. همچنین بسیاری از مهارت های اجتماعی مانند توانایی کار گروهی و تعامل با جمع به شکل عمیقی وابسته به برآورده شدن نیاز کودک به امنیت و لذت هستند. در ادامه سعی می کنم موضوع را کمی روشن تر کنم.
رابطه امن نوعی اطمینان خاطر در کودکان ایجاد می کند. به موجب این امنیت کودک جسارت پیدا می کند تا خود را بیان کند و چنانچه مورد حمایت قرار گیرد، این رفتار را تکرار خواهد کرد. اینگونه اعتماد به نفس کودک تقویت می شود. او با بیان آزادانه افکار و احساسات خود و پذیرفته شدن از سوی مربی لذت عمیقی را تجربه می کند که برای تداوم بخشیدن و گسترش آن دست به کار ایجاد ارتباط بیشتر با مربی و سایر هم گروهی های خود می شود. برای عمیق تر کردن این ارتباط امن و لذتبخش سعی می کند خود را با دیگران هماهنگ کند و به شکلی کاملا غیر مستقیم توانایی هوش اجتماعی اش تقویت می شود.
تمامی آنچه در بالا به آن اشاره کردم، نوعی تعلق خاطر به روابط و فضای آموزشی را در کودک شکل می دهد. کودکی که مشتاق فضای کلاس و روابط موجود در آن است، کنش ها و فعالیت های محیط مطلوبش را هم مشتاقانه می پذیرد. در سایه این اشتیاق است که مربی به راحتی می تواند به ارائه محتوای آموزشی خود بپردازد و تاثیر پذیری بالاتری را از سوی کودکان تجربه کند.
قطعا مربیان و تمام کسانی که با کودکان در ارتباط هستند، نیازمند فراگیری دانش و تکنیک های ارتباطی هستند. شرکت در کارگاه هایی که به چنین آموزش هایی می پردازند (کارگاه پرورش مربی کودک) و مطالعه کتاب هایی در این خصوص راهگشا خواهند بود.
اما در اینجا مایلم به چند نکته کلیدی و موثر که شخصا آنها را تجربه کرده ام اشاره کنم.
کودکان را در هر موقعیتی که امکانش فراهم می شود تشویق کنید. حتما در تشویق تان بسیار واضح و مشخص به دلیلی که باعث آن تشویق شده اشاره کنید. شما با این کار لذت فوق العاده ای نسیب کودک می کنید. یک لذت عمیق و سازنده.
در مقابل هرگز در هیچ موردی کودکان را با هم مقایسه نکنید. کمترین آسیب این رفتار ایجاد عدم اعتماد به نفس در کودکان است.
فضای مفرح توام با شوخی چیزی ست که هم لذتبخش است و هم احساسی از امنیت را در کودک ایجاد می کند. آنها عاشق خندیدن هستند. در هر شرایطی . پس این امکان بزرگ برای برقراری ارتباط را از دست ندهید.
بسیاری از موقعیت ها و جملات ظرفیت تبدیل شدن به یک شوخی مفرح را دارند. چگونگی اش به خلاقیت شما وابسته است و البته باید مراقب باشید که در این کار افراط نکنید. گاهی شوخی های نامناسب و نسنجیده باعث دلخوری و ایجاد حس عدم امنیت می شوند.
کودکان عاشق ورزش و فعالیت های بدنی هستند. بخشی از زمانی را که در ارتباط با کودکان هستید به فعالیت های فیزیکی اختصاص دهید. بهتر است این فعالیت ها همراه موسیقی مفرح و مطبوع باشد. ( برای دانلود موسیقی مخصوص کودکان و نوجوانان که در شهر نقاشی تولید است، کلیک کنید.)
کودکان عاشق قصه هستند. قصه های تخیلی و عجیب، قصه های خنده دار، قصه و داستان صوتی. قصه گویی ابزار خوبی برای ارتباط با دنیای کودکان است.
از اینروست که در سیستم های آموزشی کشورهای توسعه یافته، بخش عمده ای از حضور دانش آموزان در مدرسه به فعالیت های هنری و ورزشی اختصاص یافته است. در نقطه مقابل، در سیستم آموزشی کشور ما بسیاری از آنچه کودکان برای تجربه امنیت و لذت به آن نیازمندند یا حذف شده و یا به حداقل رسیده. به عنوان مثال حذف و محدود کردن زنگ های ورزش و هنر و به جای آن افزایش ساعات مربوط به دروس تئوری . توجه بیش از حد به نمره و امتحانات و مقایسه های پی در پی که حسی از نا امنی را در رابطه میان معلم و دانش آموز بوجود می آورد. (برای اطلاعات بیشتز در این مورد می توانید به مقاله تاثیر داستان و قصه صوتی در آموزش کودکان مراجعه نمایید.)
به روشنی پیداست که به چه دلیل بسیاری از ما و کودکان مان از مدرسه گریزان بوده ایم. آنچه اشتیاق ما را از بین می برده کمبود حس امنیت و لذت بوده است.
با توجه به آنچه گفته شد، شهر نقاشی بیش و پیش از هرچیز تلاش در ساختن رابطه و فضایی امن و لذتبخش میان هنرجو و مربی دارد. قطعا در این میان سایر عناصر از جمله محیط آموزشی هم نقش قابل توجهی دارند. ایجاد لایه های عمیق امنیت و لذت در ذهن کودک فراهم کننده بستر و زمین حاصل خیزی ست که بدون توجه و مراقبت از آن بذر آموزش توان رشد نمی یابد.
رشت. بلوار دیلمان
013-۳۳۷۲۵۹۶۰
